بررسی رابطه بین فرآیند مدیریت دانش و تفکر راهبردی در وزارت امور اقتصادی و دارایی

در سال های اخیر مدیریت دانش به یک موضوع مهم و حیاتی تبدیل شده است. جوامع علمی و تجاری هر دو بر این باور هستند که سازمان ها با قدرت دانش می توانند برتری های بلندمدت خود را در عرصه های رقابتی حفظ کنند و دانشمندان در پژوهش های خود دریافته اند که مدیریت دانش برخلاف سایر مدیریت ها زودگذر نیست؛ بلکه اثرهای ماندگاری دارد. شرایط و فضای رقابتی سازمان ها بیش ازپیش پیچیده و به سرعت در حال تغییر است؛ به طوری که سرعت تغییر در بیشتر سازمان ها به مراتب بیشتر از سرعت توان پاسخگویی و تطبیق آن ها است. تغییرات مستمر دانش نیز وضعیت عدم تعادل جدیدی را برای سازمان ها به وجود آورده است. در این میان تنها سازمان هایی می توانند به حیات خود ادامه دهند که بتوانند مزیت رقابتی خود را حفظ کنند. به نظر اندیشمندان این عرصه حفظ مزیت رقابتی و بقای سازمان به کمک مدیریت دانش امکان پذیر است؛ به نحوی که بتوان به طور مستمر به خلق دانش های نو در سازمان پرداخت؛ از سوی دیگر برای سازمان هایی که می خواهند آینده و محیط خود را تغییر دهند، تسلط بر تفکر راهبردی بسیار مهم است. تفکر راهبردی، نقطه آغازین ایجاد چشم انداز است. با توجه به اهمیت این دو موضوع، هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط بین تفکر راهبردی (خلاقیت، چشم انداز و تفکر سیستمی) و ابعاد مدیریت دانش (شامل چهار فرایند خلق، ذخیره سازی، انتقال و به کارگیری دانش) در «وزارت دارایی و امور اقتصادی» و ارائه برخی پیشنهاد ها برای تبیین و تلفیق این دو مؤلفه کاربردی است. در این پژوهش از روش توصیفی- همبستگی از نوع پیمایشی و از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. جامعه آماری شامل 81 نفر از کارشناسان «وزارت دارایی و امور اقتصادی» است. نتایج نشان داد که سطح کلی مدیریت دانش و تفکر راهبردی در «وزارت دارایی و امور اقتصادی» کمتر از حد متوسط است؛ همچنین ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که میان تمام فرایندهای مدیریت دانش و تفکر راهبردی رابطه معناداری وجود دارد. رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که از میان همه متغیرها، سه متغیر انتقال دانش، به کارگیری دانش و ذخیره سازی دانش رابطه مهم تری با تفکر راهبردی دارند و متغیر کسب و خلق دانش در مقایسه با سایر متغیرها اثر زیادی ندارد. نتایج این پژوهش راه را برای ترکیب این دو مؤلفه کاربردی در «وزارت دارایی و امور اقتصادی» روشن می کند.